Në vende si ne, ku zëri më i rëndësishëm është zëri i një të rrituri dhe jo i një fëmije, është e vështirë të veprohet siç duhet, ose njerëzit besojnë se mendimi i tyre nuk merret parasysh. Kur pyesim fëmijët dhe të rinjtë për pjesëmarrjen, ata e shohin si një proces të rëndësishëm dhe jo një rutinë. Kur fëmijët dhe të rinjtë besojnë se zëri i tyre ka sjellë ndryshime, ata vazhdojnë këtë model të shprehjes së mendimit/faktit etj. Fëmijët dhe të rinjtë janë vërtet të mirë për të gjykuar nëse të rriturit i respektojnë apo jo, nëse idetë dhe pikëpamjet e tyre merren parasysh. Ndonjëherë ata shohin një urgjencë që profesionistët t’i vënë gjërat në rregull pasi kërkohen procedura. Në fakt, ata duan vetëm të dëgjohen dhe të ndajnë idetë e tyre me të rriturit. Fëmijët dhe të rinjtë kanë shumë ide dhe pikëpamje se si kujdesen për ta dhe çfarë do ta bënte jetën më të mirë për ta.
Pjesëmarrja është një e drejtë. Në fakt, ne kemi një fjalë/zë që kur kemi lindur në këtë botë. Kujdesi për fëmijët dhe të rinjtë në sistemin e përkujdesit social organizohet për të siguruar të drejtën e tyre të pjesëmarrjes ose të drejtën e tyre për të shprehur opinion/pikëpamje për aspektin e jetës që i prek ata. Ndonjëherë praktika ka treguar të kundërtën e pjesëmarrjes. Në shumicën e rasteve ka të rritur që vendosin për të ardhmen e tyre. Në shumë politika dhe praktika dhe akte ligjore e drejta për t’u dëgjuar mbrohet me Kushtetutë. Fëmijët dhe të rinjtë duhet të dëgjohen dhe të regjistrohen në procese të ndryshme përkujdesjeje me qëllim ndryshimin e praktikave apo politikave që po ndikojnë negativisht tek ata. Bëhet fjalë për përmirësimin e sistemit dhe shoqërisë. Kjo mund të bëhet vetëm nëse ne si shoqëri punojmë me Teorinë e ndryshimit!
Ne i kemi parë fëmijët/të rinjtë si aktorë kryesorë dhe kemi ndërtuar një kulturë pjesëmarrjeje në MA tonë bazuar në praktikën tonë. Pjesëmarrja e fëmijëve dhe të rinjve ndodh në shkallë të ndryshme dhe gjithmonë së bashku me të rriturit dhe duke marrë parasysh mirëqenien e fëmijëve. Nëpërmjet një pjesëmarrjeje të tillë, fëmijët dhe të rinjtë zhvillojnë gjithashtu aftësi, ndërtojnë kompetenca, fitojnë besim dhe formojnë aspirata. Pjesëmarrja është pjesë e!! Mospjesëmarrja është procesi kur të tjerët vendosin për ju për çështje që ju prekin dhe ju thjesht jeni të informuar – si p.sh. për informacionin tuaj.
Pjesëmarrja dhe përdorimi i planit individual të zhvillimit. Një proces në të cilin fëmija/i riu përshkruan nevojat e tij/saj dhe është aktiv për të përmbushur dhe plotësuar nevojat e tij/saj zhvillimore me profesionistë të tjerë në shërbimet e kujdesit. Pjesëmarrja e fëmijëve dhe të rinjve sigurohet në mënyra të përshtatshme për moshën dhe pjekurinë e tyre gjatë proceseve të ndryshme si:
Në secilin shërbim, ka diskutime të rregullta për vendimmarrje në bashkëpunim në përputhje me nevojat specifike të vendndodhjes. Sigurohet përmirësimi i programit/shërbimeve përmes pjesëmarrjes aktive në hartimin, vlerësimin dhe planifikimin e programit.
Konsultimet me fëmijët për drejtimet strategjike të MA. Pikëpamjet e fëmijëve u pasqyruan në drejtimet kryesore të Strategjisë Kombëtare 2023-2025. Duke përfshirë zërat e fëmijëve, ne sigurojmë që programet që ne hartojmë janë të rëndësishme për ta. Në konsultim të ngushtë me fëmijët për zbatimin e qasjes së OMBUD, e cila do të jetë një kanal i shtuar për të ndarë shqetësimet dhe për të raportuar incidentet.
